24 juni 2025

Toelichting SGP noodgedwongen uit coalitie

 

Op dinsdag 3 juni zag wethouder Ben Engberts (SGP) zich genoodzaakt zich terug te trekken uit het college van B&W. Zijn ontslagbrief aan de gemeenteraad kunt u hier vinden.
Aanleiding hiervoor was het voorstel tot aanpassing van het evenementenbeleid. De aanloop naar deze situatie en de opstelling van de coalitiepartners leidden ertoe dat ook de fractieleden van de SGP besloten zich terug te trekken uit de coalitie.
 

Tijdens het spoeddebat op 5 juni lichtte fractievoorzitter Erik Doornwaard toe waarom de SGP deze stap heeft genomen. Deze bijdrage is terug te kijken via de website van de gemeente Oldebroek bij de raadsvergadering van 5 juni. In dit artikel vindt u dezelfde toelichting in twee versies; namelijk een samenvatting en een uitgebreide toelichting. 

Samenvatting: 

1. Principiële opstelling van de SGP 

  • De SGP beschouwt de zondagsrust als een principieel en ethisch standpunt waarop geen concessies mogelijk zijn. 

  • Dit standpunt is consistent uitgedragen tijdens coalitieonderhandelingen, bestuursperiodes en commissievergaderingen. 

2. Afspraken in het bestuursakkoord 

  • In het bestuursakkoord van 2022 is afgesproken dat: 

    • Het evenementenbeleid uit 2019 geëvalueerd zou worden op werkbaarheid, niet op eindtijden. 

    • De zondag een collectieve dag van rust blijft in Oldebroek. 

3. Breuk in de coalitie 

  • De SGP is noodgedwongen en ongewild uit de coalitie geduwd omdat de wethouders  van CU en CDA het collegevoorstel om de eindtijden van evenementen op zondag te verruimen steunden.  

  • Volgens de SGP is hiermee de afspraak over de zondagsrust geschonden. 

4. Pogingen tot compromis 

  • De SGP heeft twee tegenvoorstellen gedaan om de samenwerking te behouden: 

  1. Handhaving van het huidige beleid. 

  2. Uitstel van besluitvorming tot na de verkiezingen. 

  • Beide voorstellen zijn afgewezen door CU en CDA. 

5. Reactie op standpunt coalitiepartners 

  • De SGP stelt dat CU en CDA hun verantwoordelijkheid niet hebben genomen, ondanks de bekendheid met het standpunt van de SGP. 

  • Economische belangen van organisatoren zijn volgens de SGP zwaarder gewogen dan principiële overtuigingen van een groot deel van de bevolking. 

6. Vragen en verwarring 

  • De SGP blijft met vragen zitten over de noodzaak van de verruiming: 
    • Was de evaluatie bedoeld voor dit doel? 
    • Zijn er concrete problemen die verruiming rechtvaardigen? 
    • Waarom is de SGP gevraagd voor de coalitie als men wist dat zondagsrust voor de SGP een principieel punt was maar de wens er wel was om de tijden te verruimen? 

7.  Conclusie 

  • De SGP baseert haar standpunten op Bijbelse principes. 

  • De zondagsrust wordt gezien als een gebod van God, bedoeld voor het welzijn van de samenleving. 

  • Vanuit die overtuiging heeft de SGP gehandeld en kon daarom niet anders. 

Uitgebreide toelichting debatvragen

Het spoeddebat werd aangevraagd door de fracties van ChristenUnie en CDA, met als centrale vraag: 

“Waarom neemt de SGP-wethouder niet langer de verantwoordelijkheid om samen in het college te werken aan de uitvoering van het bestuursakkoord, dat is opgesteld en ondertekend door de fracties van SGP, ChristenUnie en CDA?” 

Later werd hieraan toegevoegd: 

“Waarom stapt ook de SGP-fractie uit de coalitie en neemt zij geen verantwoordelijkheid voor de afspraken in het bestuursakkoord?” 

Voor het antwoord op de eerste vraag verwees Erik Doornwaard naar de ontslagbrief van de voormalig wethouder. Daaruit werd de volgende passage geciteerd: 

“Het stuk geeft een verruiming op het gebruik van de zondag in de ochtenduren.

 Maar geeft daarmee juist meer inhoud aan het schofferen van de zondagsrust, niet alleen betreffende de omwonenden met overlast en het bemoeilijken voor de deelnemers van het evenement tot het eigenlijke gebruik van de door God ingestelde dag, maar bovenal laakt het Gods inzettingen, die Hij ons gegeven heeft ten goede en tot nut van de gehele samenleving.” 

Voor verdere toelichting werd verwezen naar de volledige ontslagbrief, die u ook onder dit artikel vindt. 

Waarom ook de fractie zich terugtrok 

Vervolgens ging Erik Doornwaard in op de tweede vraag, over het terugtrekken van de SGP-fractie uit de coalitie. Het is voor de SGP onbegrijpelijk dat het college toch met een voorstel is gekomen om de eindtijden van evenementen op zondag te verruimen. Volgens de SGP is hiermee de afspraak uit het coalitieakkoord – om de zondag als collectieve rustdag in Oldebroek te handhaven – niet nagekomen. 

Tijdens de coalitieonderhandelingen in 2018 bracht de SGP in dat de eindtijden van tent- en schuurfeesten gelijkgetrokken moesten worden met die van de horeca. Tot dat moment bestond daar een verschil in. Dit betekende dat evenementen op zaterdag uiterlijk om 24.00 uur (zondag 0.00 uur) moesten eindigen. In 2019 werd dit op initiatief van de SGP opgenomen in het evenementenbeleid. Hoewel de SGP liever ziet dat evenementen al om 23.00 uur eindigen, werd deze afspraak vastgelegd in het coalitieakkoord met ChristenUnie en ABO en vervolgens opgenomen in het beleid. Een meerderheid van de raad steunde dit voorstel destijds, waarmee er nieuw beleid werd vastgesteld. 

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 heeft de SGP vanaf het begin duidelijk gemaakt dat zij geen verslechtering van het evenementenbeleid zou accepteren, met name wat betreft de eindtijden van evenementen op zondag. Deze opstelling sluit logisch aan op onze inzet in de bestuursperiode 2018–2022 en de resultaten die toen zijn behaald. Voor ons als SGP is de zondagsrust een principieel en ethisch standpunt waarop wij destijds, en ook nu, geen concessies willen doen. 

Tijdens de coalitieonderhandelingen in 2022 is afgesproken dat het evenementenbeleid uit 2019 geëvalueerd zou worden op werkbaarheid. Daarnaast is expliciet benoemd dat de zondag een collectieve dag van rust blijft. Beide afspraken zijn opgenomen in het bestuursakkoord. Enkele citaten: 

  • “De tijd van de coronapandemie heeft ervoor gezorgd dat het huidige evenementenbeleid niet is getoetst op werkbaarheid. Die werkbaarheid zal zich de komende tijd moeten bewijzen. Daarom zijn we van plan dit in 2024 te evalueren en te bespreken in de gemeenteraad.” 

  • “De zondag blijft een collectieve dag van rust in Oldebroek.” 

Evalueren is op zichzelf waardevol, maar een evaluatie impliceert niet automatisch dat er verruiming van eindtijden moet volgen. Bovendien stond de evaluatie in het teken van werkbaarheid, niet van verruiming. Het bestaande beleid stond evenementen na zaterdag 24.00 uur niet toe, en daar was geen aanleiding toe om dat te wijzigen. 

De SGP heeft tijdens de onderhandelingen, gedurende de bestuursperiode en ook tijdens de commissievergadering ‘Samenleving en Bestuur’ op 16 januari 2025, herhaaldelijk aangegeven dat wij geen enkele concessie kunnen doen op het punt van zondagsrust. Het collegevoorstel tot verruiming van de eindtijden op zondag is volgens ons dan ook in strijd met de gemaakte afspraken. 

Verantwoordelijkheid en breuk 

De SGP en de SGP-wethouder hebben hun verantwoordelijkheid genomen om het bestuursakkoord uit te voeren en hadden dat graag voortgezet. Maar voor een verruiming van de eindtijden op zondag, ten koste van de zondagsrust, kunnen en willen wij geen verantwoordelijkheid dragen. 

Daarom stellen wij de vraag: hebben onze voormalige coalitiepartners CDA en ChristenUnie hun verantwoordelijkheid genomen, wetende dat dit voor de SGP – en voor een groot deel van de inwoners van Oldebroek – een principieel en ethisch punt is? De belangen van enkele organisatoren, die aangeven een economisch motief te hebben (“de kassa moet rinkelen”), zijn zwaarder gewogen dan de belangen van inwoners die waarde hechten aan de zondagsrust. 

De SGP heeft ook inhoudelijke argumenten aangedragen tijdens de commissievergadering van 16 januari. Toch kwam het college met een voorstel tot verruiming, terwijl men wist dat dit voor de SGP een onoverkomelijke grens was. Op basis waarvan? Omdat het een wens was van organisatoren? Een wens is nog geen bewijs van onwerkbaarheid of noodzaak. Daarmee is er volgens de SGP bewust gekozen voor een koers die ons dwong de coalitie te verlaten. 

Pogingen tot behoud van samenwerking 

In het persbericht van 3 juni 2025 heeft de SGP aangegeven zich ingespannen te hebben om een breuk te voorkomen. Er zijn twee tegenvoorstellen gedaan: 

  1. Handhaaf het huidige beleid en onderbouw dit publiekelijk. 

  1. Stel de besluitvorming uit tot na de verkiezingen en geef aan dat er binnen de coalitie geen overeenstemming is bereikt. 

Beide voorstellen zijn door CU en CDA afgewezen. De verantwoordelijkheid werd bij de SGP gelegd, ondanks onze consequente en transparante opstelling vanaf het begin van de coalitie. 

Voor en na de commissievergadering van 16 januari heeft de SGP overleg gezocht met de coalitiepartners om gezamenlijk tot een oplossing te komen. Na dcommissievergadering van 16 januari leefde bij ons nog de hoop dat alleen het CDA voor verruiming was. Maar op 3 februari verscheen een persbericht van de CU waarin ook zij aangaven geen bezwaar te hebben tegen sluiting na 24.00 uur. De SGP vroeg daarop opnieuw om coalitieoverleg, maar het bleek dat een breuk niet meer te voorkomen was – ondanks onze inspanningen. 

Vragen die blijven 

De SGP blijft met vragen achter. Hoe kan een evaluatie, bedoeld om werkbaarheid te toetsen, leiden tot verruiming van eindtijden op zondag? Was de eindtijd van 24.00 uur op zaterdag werkelijk onwerkbaar? Zijn er concrete incidenten geweest die verruiming noodzakelijk maken? En zijn die twee extra uren op zondag het waard om een coalitie te laten vallen en een groot deel van de bevolking te kwetsen? 

Waarom is de SGP destijds gevraagd deel te nemen aan de coalitie, terwijl men wist waar wij staan in het debat over zondagsrust? Waarom werd de ABO, die wél voor verruiming was, buiten de coalitie gehouden? 

Slotwoord 

Tijdens de afsluiting van het debat verwees Erik Doornwaard naar de Bron van waaruit de SGP haar standpunten bepaalt. God heeft alle mensen geschapen en heeft recht op ons leven. Prediker 12:13 zegt: “Van alles, wat gehoord is, is het einde van de zaak: Vrees God, en houd Zijn geboden, want dit betaamt allen mensen.” Ook de zondag valt hieronder: “God heeft in Zijn wijsheid een rustdag aan de mens gegeven. Die rustdag is bedoeld om God en elkaar te dienen.” 

Daarom is het handhaven van de zondagsrust voor de SGP een principieel en ethisch standpunt waarop geen concessie mogelijk is. Het dienen van God en het gehoorzamen van Zijn geboden is goed voor de samenleving. Wij geloven dat God dat wil zegenen. Dat wensen wij de gemeente Oldebroek van harte toe. Vanuit die overtuiging hebben wij gehandeld. De SGP kon niet anders.